Dapp là gì?
Dapp, hay còn được viết tắt là Decentralized Application, là một ứng dụng phi tập trung được xây dựng trên công nghệ blockchain và các hợp đồng thông minh (Smart Contract).
Với việc được phát triển trực tiếp trên các Blockchain Platform, tính chất của Dapp sẽ phụ thuộc vào nền tảng blockchain mà nó chạy trên. Ví dụ, các yếu tố như tốc độ giao dịch, TPS (số giao dịch mỗi giây), khả năng mở rộng và tính ổn định sẽ đóng vai trò quan trọng.
Tuy cách định nghĩa Dapp một cách khái quát và đơn giản có thể không dễ dàng, nhưng có thể nhận biết một ứng dụng là Dapp dựa trên một số tiêu chí như sau:
- Mã nguồn mở: Mã nguồn của ứng dụng được công khai và có sẵn cho mọi người.
- Phân cấp: Sử dụng công nghệ mã hóa tương tự như blockchain.
- Tiền thưởng: Dapp có thể sử dụng tiền ảo hoặc tài sản kỹ thuật số để tự cung cấp nhiên liệu cho hoạt động của nó.
- Thuật toán / Giao thức: Sử dụng mã thông báo và có cơ chế đồng thuận tích hợp.
Vì vậy, bất kỳ ứng dụng nào đáp ứng đủ các tiêu chí trên đều có thể được xem là một ứng dụng phi tập trung.
Dapp hoạt động như thế nào?
Dapp hoạt động dựa trên mã nguồn chạy trên mạng lưới máy tính phân tán, sử dụng một cơ chế thống nhất như chứng minh công việc. Điều này cho phép nhiều nút máy tính hợp tác để đạt được kết quả chung, thay vì phụ thuộc vào một máy chủ trung tâm duy nhất. Dữ liệu, hồ sơ và nhật ký hoạt động của DApp được lưu trữ một cách phi tập trung trên blockchain, đảm bảo tính minh bạch và bảo mật.
Dapp cung cấp giao diện và trải nghiệm người dùng giống như các ứng dụng web và di động truyền thống, nhưng phần sau hoạt động theo cách phi tập trung, chia sẻ quyền kiểm soát và quyền hành trên mạng lưới.
Ưu điểm và nhược điểm của dapp
Sau khi đã tìm hiểu Dapps, ta cũng cần phải nhận biết những ưu điểm và nhược điểm của chúng trong công nghệ số ngày nay.
Ưu điểm
- Chống kiểm duyệt: Dapps tồn tại phi tập trung nên rất khó để chính phủ hoặc cá nhân kiểm soát mạng. Điều này tạo ra một môi trường tự do và minh bạch hơn cho người dùng.
- Không có thời gian chết: Hệ thống ngang hàng đảm bảo cho các Dapp liên tục hoạt động ngay cả khi các máy tính riêng lẻ hoặc các bộ phận gặp sự cố mạng. Điều này tăng tính ổn định và độ tin cậy của các ứng dụng.
- Mã nguồn mở: Việc mã nguồn mở khuyến khích sự phát triển rộng rãi của hệ sinh thái Dapp. Điều này tạo điều kiện cho các nhà phát triển để xây dựng và cải thiện các ứng dụng một cách linh hoạt và sáng tạo.
Nhược điểm
- Rủi ro về bảo mật: Dapps có thể bị hack do phụ thuộc vào các smart contract. Các hacker có thể tìm lỗ hổng thông qua các hợp đồng thông minh này và tấn công mạng lưới.
- Giao diện người dùng không tốt: Một số dapps có giao diện người dùng rất khó sử dụng, điều này có thể làm giảm trải nghiệm người dùng và làm giảm tính hấp dẫn của ứng dụng.
- Phụ thuộc vào người dùng: Hiệu suất của một dapp phụ thuộc vào lượng người dùng sử dụng. Nếu dapps không thu hút đủ lượng người dùng, chúng sẽ hoạt động kém hiệu quả và không đáng giá.
Phân loại dapps
Hiện nay, có 2 cách phân loại chính dựa vào mục đích sử dụng và công nghệ blockchain.
Theo mục đích sử dụng
Các ứng dụng phi tập trung dựa theo mục đích sử dụng có thể chia ra thành 7 nhóm chính:
- Sàn giao dịch: Bao gồm các nền tảng như Remitano, các trang giao dịch crypto, v.v.
- Ví: Là nơi lưu trữ các đồng coin điện tử.
- Các ứng dụng cá cược.
- Trò chơi.
- Tài chính.
- Mạng xã hội: Ví dụ như các mạng xã hội truyền thống như Google, Facebook, v.v.
- Các loại khác: Bao gồm các tổ chức từ thiện, y tế, v.v.
Theo công nghệ blockchain
Các ứng dụng phi tập trung cũng được phân loại theo công nghệ blockchain với 3 loại:
- Loại I: Các ứng dụng hoạt động trên chuỗi khối của riêng chúng như Bitcoin và Ethereum.
- Loại II: Bao gồm các giao thức hoạt động trên chuỗi khối của loại I. Các giao thức này có các token cần thiết cho chức năng của chúng.
- Loại III: Là các giao thức hoạt động bằng cách sử dụng các giao thức của loại II. Tương tự như loại II, loại III cũng có các token cần thiết cho chức năng của chúng.
Đọc thêm: Blockchain là gì? Blockchain hoạt động như thế nào?
Ứng dụng của dapp là gì?
Mặc dù Dapp vẫn đang trong giai đoạn phát triển, một số trong số chúng đã thu hút sự quan tâm và sử dụng đáng kể.
Dưới đây là một số ví dụ:
- Sàn giao dịch phi tập trung: Các nền tảng như Uniswap và PancakeSwap cho phép người dùng trao đổi tiền điện tử trực tiếp mà không cần sự can thiệp của trung gian trung tâm.
- Thị trường NFT: OpenSea và Rarible cung cấp cách để tạo và giao dịch các token không thể thay thế, giúp xây dựng nền kinh tế số mới.
- Thị trường dự đoán: Sử dụng sự hiểu biết của đám đông để dự đoán sự kiện mà không tiết lộ danh tính của người dùng.
- Ứng dụng cho vay DeFi: Các nền tảng như Aave cho phép vay và tiết kiệm tiền điện tử với việc xác định lãi suất bằng thuật toán.
- Ứng dụng trò chơi blockchain: Các ứng dụng này kết hợp quyền sở hữu nhân vật NFT với cơ chế trò chơi và cơ hội kiếm tiền.
Có thể kiếm tiền với ứng dụng phi tập trung không?
Như vậy, các ứng dụng phi tập trung được miêu tả khá to lớn và trừu tượng. Vậy nếu muốn kiếm tiền với chúng thì sao? Dưới đây là những cách kiếm tiền thông qua các dapps mà bạn có thể tham khảo:
- Kiếm tiền từ các dự án dapps trên các trang freelance: Bạn có thể tham gia vào việc phát triển mã nguồn mở, tạo ra thêm các dapps mới, và thậm chí cung cấp các dịch vụ khác liên quan đến phát triển và triển khai ứng dụng phi tập trung.
- Tham gia vào các nền tảng cho vay hoặc gửi cọc (lending/staking): Bạn có thể kiếm tiền thông qua việc cho vay hoặc gửi cọc các đồng coin điện tử trên các nền tảng DeFi. Những người tham gia sẽ được trả lãi suất hoặc phần thưởng tùy thuộc vào hoạt động của họ trên nền tảng.
- Tham gia vào thị trường dự đoán: Bạn có thể tham gia vào các ứng dụng phi tập trung như Gnosis Olympia, Augur,… thông qua việc dự đoán các sự kiện. Nếu dự đoán của bạn chính xác, bạn sẽ nhận được một phần thưởng hấp dẫn.
Tương lai của dapp
Mặc dù mới xuất hiện trong vài năm gần đây, nhưng không thể phủ nhận về tính ứng dụng đa dạng của dapps.
Tuy hiện tại vẫn còn nhiều hạn chế và thách thức. Nhưng chúng ta có thể tin tưởng vào một tương lai mà các dapps sẽ trở nên phát triển mạnh mẽ. Nhìn chung, số lượng Dapp sẽ ngày càng tăng lên dựa trên lợi ích của chính nó.
Với Smart Contract, người dùng có thể tạo ra các Dapp để phục vụ nhu cầu riêng của mình hoặc xa hơn là phục vụ cho cộng đồng, từ đó có thể mang về lợi nhuận lớn.
Kết luận
Thông qua bài viết “Dapp là gì? Cách hoạt đông, phân loại và ứng dụng Dapp” bạn đã hiều về Dapp hay chưa, nếu chưa hay để lại bình luận bên dưới để được giải đáp thắc mắc nhé!
